Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat is gordelroos?
- Kan ik er zelf iets tegen doen?
- Wat kan de apotheker voor mij doen?
- In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
- Welke medicijnen worden gebruikt bij
Gordelroos
Wat is gordelroos?
Bij gordelroos heb je jeuk, pijn en vlekjes en blaasjes op de huid. Het komt door het waterpokken-virus.
De vlekjes, blaasjes, pijn en jeuk zitten meestal maar aan 1 kant van je lichaam, dus aan de linkerkant of aan de rechterkant. Je hebt de klachten bijvoorbeeld aan 1 kant van je borstkas of aan 1 kant van je gezicht.
Als de blaasjes weg zijn, kun je op die plek lang pijn houden. Dit is zenuwpijn. Dit komt heel weinig voor. Vooral bij ouderen kan de pijn soms heftig zijn en lang duren.
Iedereen kan gordelroos krijgen. De kans is het grootst als je ouder bent dan 60 jaar.
De medische naam voor gordelroos is herpes zoster.
Gordelroos komt door het waterpokken-virus.
Je krijgt dit virus meestal al als kind in je lichaam. Je krijgt dan waterpokken.
Als de waterpokken over zijn, blijft het virus in je ruggenmerg. Je merkt daar niets van.
Soms wordt het virus na jaren weer actief. Dat geeft gordelroos. We weten niet waardoor het virus weer actief wordt.
Je hebt een grotere kans op gordelroos als je afweer minder goed is. Dat kan komen door een ziekte, zoals hiv. Of door medicijnen, zoals methotrexaat.
Kan ik er zelf iets tegen doen?
- Raak de blaasjes zo weinig mogelijk aan.
- Je mag gewoon douchen of in bad.
- Je kunt wondgaas op de blaasjes doen. Zo kun je je kleren beschermen. Ook zorgt wondgaas ervoor dat je kleren niet tegen je huid aan schuren.
Was je handen met water en zeep als je de blaasjes hebt aangeraakt.
Er kan namelijk virus uit de blaasjes op je handen zitten. Dit kun je aan andere mensen geven. Bijvoorbeeld baby’s en peuters. Die kunnen dan waterpokken krijgen. Ze kunnen geen gordelroos krijgen.
Weet je dat iemand (een volwassene) nooit waterpokken heeft gehad? Of weet je dat iemand een slechte afweer heeft, bijvoorbeeld omdat die chemotherapie krijgt? Kom dan liever niet te dichtbij. Als deze persoon het virus krijgt, kan deze erg ziek worden van het virus.
Kom ook niet dichtbij een zwangere. Misschien heeft zij nooit waterpokken gehad. Dan is er een hele kleine kans dat het virus schade geeft aan de baby.
Wat kan de apotheker voor mij doen?
Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.
- Receptcontrole
De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.
- Overzicht van uw medicijnen
Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.
- Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners
Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.
- Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen
Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.
- Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen
De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.
- Persoonlijk gesprek over uw medicijnen
Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.
- Medicatiebeoordeling
Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.
- Zelfzorg
Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.
- Bezorgservice
Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.
In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
Denk je dat je gordelroos hebt? Bel dezelfde dag de huisarts of huisartsenpost in 1 van deze situaties:
- als je blaasjes in je gezicht hebt
- als je een ziekte hebt of medicijnen gebruikt die je afweer veel minder maken
Bel bij gordelroos ook direct je huisarts of huisartsenpost bij 1 of meer van deze klachten:
- pijn in je oog
- een rood oog
- als je opeens minder ziet of niet tegen licht kunt
- blaasjes of rode vlekjes op je neus of in een ooghoek
- als je pijn of blaasjes aan je oor krijgt
- als je opeens minder hoort
- als je opeens een ‘scheef gezicht’ krijgt: als je een oog niet meer dicht kunt doen kunt of als een mondhoek naar beneden hangt. Dit heet aangezichtsverlamming van Bell.
Welke medicijnen worden gebruikt bij
Antivirale middelen
Antivirale middelen remmen de groei van het virus dat de gordelroos veroorzaakt. Hierdoor zullen de klachten afnemen. Voorbeelden zijn aciclovir, famciclovir en valaciclovir.
Gordelroosvaccin (varicellazostervaccin)
Mensen ouder dan 50 jaar en mensen met een verminderde afweer kunnen ervoor kiezen om een inenting tegen gordelroos te halen. Na vaccinatie maakt het lichaam afweerstoffen tegen het virus Wanneer u vervolgens wordt geïnfecteerd met het waterpokkenvirus, zullen de antistoffen dit virus onschadelijk maken. U zult nu veel minder of zelfs geen last hebben van gordelroos.U kunt het vaccin krijgen bij uw huisarts of de GGD. Lees meer over het gordelroosvaccin.