Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet pregabaline en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik pregabaline gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
pregabaline
Pregabaline beïnvloedt de informatieoverdracht via zenuwen in de hersenen.
Artsen schrijven het voor bij zenuwpijn, epilepsie en angstgevoelens en gespannenheid. Ze schrijven het soms voor bij voortdurende hik, bij rusteloze benen en bij pijn na een operatie.
Wat doet pregabaline en waarbij gebruik ik het?
Zenuwpijn
Verschijnselen
Bij zenuwpijn voelt u heftige pijnschokken met een zeer scherpe, stekende of constant brandende pijn. De pijn is continu aanwezig of kan opkomen na slechts een lichte aanraking. Dit betreft vaak één specifiek deel van het lichaam, zoals een deel van het gezicht, een deel van de romp of een voet of arm.
Oorzaak
De oorzaak van zenuwpijn ligt bij de gevoelszenuwen. Deze versturen `berichten` over aanrakingen en verwondingen naar de hersenen. Beschadigde of geïrriteerde zenuwen versturen deze berichten onjuist. Uw hersenen voelen hierdoor heftige pijn, zonder dat er van een verwonding sprake is.
Behandeling
Omdat bij zenuwpijnen de oorzaak van de pijn ligt bij de betrokken gevoelszenuw, hebben gewone pijnstillers meestal weinig effect. Meestal schrijven artsen bij zenuwpijn bepaalde medicijnen voor die oorspronkelijk bedoeld zijn voor depressie, zoals amitriptyline of duloxetine, of bepaalde medicijnen tegen epilepsie, zoals pregabaline of gabapentine.
Werking
Pregabaline beïnvloedt de informatieoverdracht tussen zenuwcellen in de hersenen. Het maakt de zenuwen minder prikkelbaar, zodat ze niet te snel reageren op pijnprikkels die door de gevoelszenuwen wordt doorgegeven. Hierdoor helpt het tegen zenuwpijn.
Effect
Pregabaline werkt bij verschillende soorten zenuwpijn, zoals door diabetes of gordelroos. Het werkt niet bij iedereen. Bij 1 op de 3 mensen kan het de pijn in belangrijke mate verminderen. Bij anderen blijkt het niet te werken. Na een week zal duidelijk zijn of het medicijn bij u voldoende werkt.
Epilepsie
Verschijnselen
Er zijn verschillende vormen van epilepsie. Bij veel vormen is sprake van epileptische aanvallen, waarbij men het bewustzijn verliest en de spieren hevig verkrampen. De spierschokken kunnen meer of minder hevig zijn. Soms zijn er geen spierschokken en is men alleen een paar seconden afwezig (absences).
Er zijn ook lichtere aanvallen zonder bewusteloosheid. Daarbij voelt u alleen tintelingen in een arm, hoort of ziet u dingen die er niet zijn, of zijn er lichte bewegingen (friemelen, smakken) merkbaar.
Oorzaak
Bij een aanval van epilepsie verloopt de informatieoverdracht tussen zenuwcellen in de hersenen niet goed. Prikkels in de hersenen kunnen hierdoor epileptische aanvallen veroorzaken.
Epilepsie kan allerlei oorzaken hebben, bijvoorbeeld: zuurstofgebrek tijdens de geboorte, een hersenvliesontsteking, een ongeval, een beroerte of (zelden) een hersentumor. Bij een bepaalde vorm van epilepsie kunnen lichtflitsen (TV, computergames, discolicht) een aanval uitlokken. Meestal is de oorzaak echter onbekend en is er sprake van aanleg. De ziekte kan op elke leeftijd ontstaan, maar begint meestal op de kinderleeftijd.
Behandeling
Er zijn verschillende medicijnen tegen epilepsie. Bij de keuze van een medicijn volgt uw arts meestal een schema, waarbij medicijnen in een vaste volgorde worden uitgeprobeerd. Pregabaline wordt meestal pas gebruikt als de eerste-keusmiddelen bij epilepsie niet voldoende werken of te veel bijwerkingen geven. Het wordt gecombineerd met andere epilepsiemedicijnen.
Werking
Pregabaline beïnvloedt de informatieoverdracht tussen zenuwcellen in de hersenen. Het maakt de zenuwen minder prikkelbaar, zodat ze niet te snel reageren. Hierdoor helpt het epilepsieaanvallen te voorkomen.
Effect
Het werkt niet bij iedereen. Na een week zal duidelijk zijn of dit medicijn voldoende bij u werkt. U merkt dat doordat epilepsieaanvallen minder vaak optreden en minder heftig zijn of helemaal verdwijnen.
Angstgevoelens en gespannenheid
Verschijnselen
Iedereen is wel eens angstig. Angst is een normale reactie bij dreigend gevaar. Het leidt tot voorzichtigheid of tot vluchten, en is dus een nuttige vorm van zelfbescherming.
Soms is iemand angstig terwijl daar weinig aanleiding voor is, bijvoorbeeld als u niet naar buiten durft, of geen boodschappen durft te doen in een drukke winkel. We spreken dan van een angststoornis. De angst wordt dus niet uitgelokt door een bepaalde situatie, zoals bij een spinnenfobie, maar is continu aanwezig. Het komt meer voor bij ouderen dan bij jonge mensen.
Angst geeft vaak klachten als hoofdpijn, buikpijn, slaapproblemen en prikkelbaarheid. Hevige angst kan leiden tot: hartkloppingen, benauwdheid, zweten, pijn op de borst, trillen, het gevoel flauw te vallen of tintelingen in armen en benen.
Behandeling
Bij een angststoornis die langer dan enkele dagen of weken aanhoudt of die een psychische oorzaak heeft kan psychotherapie helpen. Soms schrijft de arts ook een medicijn tegen depressie voor of kortdurend een rustgevend medicijn, zoals diazepam. Als deze niet voldoende helpen, kan de arts pregabaline voorschrijven.
Werking
Pregabaline begint na 1 week te werken. Na ongeveer 4 weken kunt u het effect beoordelen. Het werkt niet bij iedereen; ongeveer de helft van de patiënten heeft er baat bij.
Voortdurende hik
Oorzaak
Bij de hik trekt het middenrif (een spier tussen buik en longen) vanzelf samen. Het kan ontstaan door te snel eten of drinken, niet goed kauwen of door koolzuurhoudende dranken.
Ook alcohol kan de hik veroorzaken. De zenuwen in de keel en het middenrif worden hierdoor geprikkeld en het middenrif gaat samentrekken (krampen).
Soms hebben mensen met een aandoening van de longvliezen of de maag vaak de hik.
Meestal is de hik onschuldig, het gaat in het algemeen na korte tijd weer over. Een enkele keer houdt de hik echter verschillende dagen of langer aan. Dit kan leiden tot pijn in de borst en tot uitputting.
Behandeling
Rustig eten en drinken is de beste manier om hikaanvallen te voorkomen. Bij lang aanhoudende hik helpt pregabaline soms. Het wordt soms ook samen met het spierverslappende medicijn baclofen gegeven. Hoe pregabaline werkt bij hik is niet bekend.
Rusteloze benen
Verschijnselen
Bij rusteloze benen heeft u een kriebelend, jeukend, tintelend of pijnlijk gevoel in de benen, vooral in de kuiten, maar ook in dijen, voeten, handen en armen. Hierbij heeft u meestal een onbedwingbare neiging om dit lichaamsdeel te bewegen. Als u beweegt verdwijnt het gevoel.
De klachten treden meestal op in rust en dus vaak tijdens het slapen. Het bemoeilijkt het inslapen of u wordt al snel weer wakker.
Oorzaak
De oorzaak van deze klachten is niet bekend. Oudere mensen hebben er meer kans op. In zeldzame gevallen kunnen de klachten veroorzaakt worden door bloedarmoede, zwangerschap, diabetes, medicijnen of een te langzaam werkende schildklier.
Behandeling
In sommige gevallen kunnen de klachten verminderen met een warme douche of spierontspannende oefeningen voordat u gaat slapen. Het helpt vaak om geen coffeïne te gebruiken (dus geen koffie, thee, cola, chocola) of overdag minder lang achterelkaar rechtop te staan of zitten.
Als de klachten ernstig blijven kan de arts medicijnen voorschrijven. Meestal zijn dit medicijnen die op dopamine werken, zoals pramipexol en ropinirol. Als deze niet werken of gebruikt kunnen worden, schrijft de arts soms pregabaline voor.
Lees meer over rusteloze benen . “Pijn
Pijn bestaat in verschillende vormen. Pijn kan komen door een beschadiging in uw lichaam of als iets niet werkt zoals het hoort. De zenuwen in het beschadigde lichaamsdeel geven een seintje naar uw hersenen en u voelt pijn. Soms heeft pijn geen duidelijke oorzaak en weten we niet waar de pijn vandaan komt.
Behandeling
In de meeste gevallen is paracetamol de veiligste manier om pijn te bestrijden. Dit heeft de minste bijwerkingen en werkt meestal goed. Als dit onvoldoende werkt of wanneer er sprake is van een ontsteking, schrijft uw arts meestal een ontstekingsremmende pijnstiller voor, zoals ibuprofen of diclofenac.
Pregabaline wordt soms gebruikt om pijn na een operatie te voorkomen. U krijgt dit medicijn dan 1 keer voor de operatie.
Werking
Pregabaline beïnvloedt de informatieoverdracht tussen zenuwcellen in de hersenen. Het maakt de zenuwen minder prikkelbaar, zodat ze niet te snel reageren op pijnprikkels. Hierdoor kan het helpen bij pijn na een operatie.
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Behalve het gewenste effect kan dit medicijn bijwerkingen geven.
Om de kans op bijwerkingen aan het begin van de behandeling te verkleinen, moet u starten met een lage dosering. De dosering wordt daarna geleidelijk opgebouwd.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende:
Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)
Slaperigheid en zelden sufheid
Dit gaat meestal over als u een week lang dezelfde dosering gebruikt. Uw lichaam went er dan aan. Maar zolang de dosering nog wordt opgebouwd, kunt u last hebben van deze bijwerking.
Voorkom ongelukken bij activiteiten thuis, op het werk en in het verkeer. Bijvoorbeeld wanneer u een ladder beklimt, apparaten bedient en op het werk iets bewaakt of controleert. Zeer zelden juist slapeloosheid, nachtmerries.Duizeligheid. Zelden duizeligheid bij het opstaan uit een stoel of van een bed. In zeldzame gevallen kunt u flauwvallen.
Als u zich duizelig voelt, sta dan niet te snel op uit bed of van een stoel. U kunt dan het best even liggen en de benen wat hoger leggen, bijvoorbeeld op een kussen.
Hoofdpijn
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Maagdarmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree, winderigheid, een opgezette buik en verstopping. Zeer zelden brandend maagzuur en zure oprispingen.
Psychische klachten, zoals verwardheid, prikkelbaarheid, overdreven opgewekt gevoel of juist een sloom gevoel. Zeer zelden depressieve gevoelens, opgewonden gevoel, agressie, rusteloosheid, apathie, hallucinaties, paniekaanvallen, ernstige sufheid. In zeldzame gevallen zelfmoordgedachten.
Overleg met uw arts, als u dit merkt.
Vermoeidheid
Problemen met geheugen, concentratie, oriëntatie en coördinatie, moeite met praten. Zeer zelden moeite met leren en begrijpen.
Bewegingsstoornissen, zoals een onzekere gang bij het lopen, draaierig gevoel, evenwichtsproblemen, neiging tot vallen. Verder abnormale bewegingen van tong en mond, zoals smakken, zuigen of kauwen, grimassen en tics van het gezicht. Verder buigen en strekken van vingers en tenen, zwaai- en draaibewegingen van schouders en bekken.
Trillende handen (tremor). Zeer zelden hevig trillen op het moment dat u iets wilt pakken of aanraken, ook moeite met schrijven.
Keelpijn, verkoudheid, loopneus of verstopte neus. Zeer zelden bloedneuzen, droge neus, hoesten, kortademigheid.
Raadpleeg uw arts bij koorts, keelpijn en kortademigheid.
Droge mond. Zeer zelden juist veel speekselaanmaak, gevoelloosheid van de mond, smaakverlies.
Door een droge mond kunnen zich eerder gaatjes in uw gebit ontwikkelen. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond.
Toename van gewicht
Dit kan komen door meer eetlust of het vasthouden van vocht; u merkt dat aan opgezwollen enkels en onderbenen. Raadpleeg dan uw arts.
Minder zin in seks en moeilijker krijgen van een erectie. Zeer zelden moeilijker orgasme of zaadlozing.
Doof of tintelend gevoel of pijn in armen of benen
Pijn of zwelling van gewrichten, rugpijn, spierpijn, spierkramp, stijve nek. Zeer zelden slappe spieren of juist aanhoudend gespannen spieren, soms in een vreemde houding.
Spierpijn is meestal onschuldig, maar in zeldzame gevallen kan er sprake zijn van een ernstige bijwerking op de spieren. De verschijnselen van deze ernstige bijwerking zijn spierpijn, spierzwakte, algemeen ziek voelen, koorts, misselijkheid en braken. De spierpijn zit meestal in de kuiten of onderrug, maar ook het gehele lichaam kan zeer doen. Overleg met uw arts als u onverklaarbare spierpijn heeft. Als de verschijnselen ernstig zijn, moet u zo snel mogelijk uw arts waarschuwen.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Slap of zwak gevoel
Minder eetlust
Moeite met slikken, gevoel van toegeknepen keel, gezwollen tong.
Raadpleeg dan uw arts.
Minder goed kunnen ruiken
Overgevoeligheid voor geluid, normale geluiden minder goed kunnen verdragen.
Opvliegers, blozen en overmatig zweten, of juist koude handen en voeten, koude rillingen.
Menstruatiepijn, wegblijven van de menstruatie
Borstvorming bij mannen, zwelling van de borstklieren bij mannen en vrouwen, melkvorming.
Pijn bij het plassen, moeite met plassen
Raadpleeg dan een arts.
Hartkloppingen, pijn op de borst
Waarschuw in deze gevallen uw arts.
Veranderingen in het bloedglucose. Dit is vooral van belang voor diabetespatiënten. Zij kunnen eerder een te hoog of te laag bloedglucose krijgen
Ontsteking van de lever of alvleesklier. Bij plotselinge hevige pijn in bovenbuik, misselijkheid en een gele kleur van huid of oogwit moet u een arts waarschuwen.
Plotselinge verminderde nierwerking. Als u ineens minder gaat plassen, donkere urine plast of pijn in de zij of rug krijgt, moet u uw arts waarschuwen.
Minder witte bloedcellen en bloedplaatjes. Waarschuw uw arts bij infecties die niet overgaan, keelpijn, blaasjes in de mond, blauwe plekken of bloedneuzen.
Overgevoeligheid voor dit medicijn. Dit is te merken aan huiduitslag met bultjes en jeuk. Raadpleeg dan uw arts.
Verder kan een zwelling ontstaan van het gezicht, lippen, mond, tong of keel. U kunt hierbij erg benauwd worden.
In zeer zeldzame gevallen kan een ernstige huidaandoening ontstaan met blaarvorming. De blaren ontstaan met name op de lippen en op de slijmvliezen van de mond en geslachtsdelen. In deze gevallen moet u onmiddellijk een arts waarschuwen of naar de Eerste-Hulpdienst gaan.
Als u overgevoelig bent voor pregabaline mag u het niet meer gebruiken. Geef dit aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik pregabaline gebruiken met andere medicijnen?
De medicijnen waarmee de belangrijkste wisselwerkingen optreden, zijn andere medicijnen die het reactievermogen verminderen. Bij deze medicijnen is vaak op de verpakking een gele waarschuwingssticker geplakt. De effecten op bijvoorbeeld de rijvaardigheid versterken elkaar. Rijd zeker geen auto als u 2 of meer van dergelijke medicijnen gebruikt.
Twijfelt u eraan of bovenstaande wisselwerking voor u van belang is? Neem dan contact op met uw apotheker of arts.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
autorijden?
Het kan gevaarlijk zijn aan het verkeer deel te nemen als u dit medicijn gebruikt. Dit komt door bijwerkingen, zoals duizelig, moe en slaperig zijn, verward zijn, wazig zien en problemen met het geheugen en concentreren.
U mag de eerste week dat u dit medicijn gebruikt niet autorijden. Rijd ook geen auto zolang de dosering nog omhoog gaat. Pas nadat u 1 week dezelfde dosering heeft gebruikt, mag u weer autorijden. Maar doe dat alleen als u geen last meer heeft van de bijwerkingen. Na 1 week dezelfde dosering gebruiken, zijn de meeste mensen voldoende gewend geraakt aan de effecten.
Gebruikt u ook andere medicijnen die deze bijwerkingen geven? Let er dan op dat u meer last kunt hebben van deze bijwerkingen.
Let op: als u epilepsie heeft, mag u vaak niet autorijden. Of u mag autorijden, hangt af van bepaalde keuringseisen. Overleg hierover met uw arts. Ook heeft het Epilepsiefonds meer informatie over het deelnemen aan het verkeer met epilepsie. Wilt u meer informatie over autorijden bij bepaalde aandoeningen? Kijk dan op de website van het CBR.
Voor meer algemene informatie kunt u het thema ‘Medicijnen in het verkeer‘ lezen. In dit thema leest u bijvoorbeeld wat de wet zegt over medicijnen in het verkeer. Ook vindt u adviezen waarmee u rekening moet houden als u wel (weer) mag autorijden.
alcohol drinken?
Alcohol kan de bijwerking van dit medicijn sterker maken. Hierdoor kunt u extra slaperig worden. Gebruik daarom liever geen alcohol of drink minder alcohol als u dit medicijn krijgt.
alles eten?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
Bij epilepsie:
Bespreek met uw arts uw kinderwens, voordat u zwanger bent. Bent u al zwanger? Neem dan direct contact op met uw arts. Er zijn niet veel zwangere vrouwen die dit medicijn hebben gebruikt. Daarom is niet zeker wat de risico’s van dit medicijn zijn voor zwangere vrouwen en hun kind. Wel is bekend dat een epilepsieaanval schadelijk kan zijn voor de baby. Overleg daarom met uw arts over de voor- en nadelen.
Goede controle tijdens de zwangerschap is belangrijk. Soms is het nodig de hoeveelheid van het medicijn in het bloed te meten en de dosering aan te passen.
Gebruik in elk geval foliumzuur vanaf een maand voor het moment dat u zwanger wilt worden tot en met week 10 van de zwangerschap. U vermindert hiermee de kans op aangeboren afwijkingen.
Bij zenuwpijn, angstgevoelens en gespannenheid, voortdurende hik en rusteloze benen
Overleg met uw arts. U kunt dit medicijn beter NIET gebruiken als u zwanger bent of binnenkort wilt worden. Het is niet bekend of dit medicijn veilig is voor zwangere vrouwen en hun kind. Misschien kan de arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat het veilig is tijdens de zwangerschap.
Borstvoeding
Wilt u borstvoeding geven, overleg dan met uw arts. Dit medicijn komt in de moedermelk. Het is niet bekend of dit schadelijk voor de baby is. Mogelijk kan de arts u (tijdelijk) een ander middel voorschrijven, waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.
Als u dit medicijn toch moet gebruiken en u wilt borstvoeding blijven geven, is het belangrijk de baby goed te controleren op niet goed willen drinken, overgeven, sufheid en prikkelbaarheid.
Gebruikt u een combinatie van epilepsiemiddelen? Geef dan geen borstvoeding. Het blijkt dat combinaties van epilepsiemiddelen meer risico’s geven op bijwerkingen bij de zuigeling zoals niet goed willen drinken, overgeven, sufheid en prikkelbaarheid.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Kijk voor de juiste dosering altijd op het etiket van de apotheek.
Hoe?
Capsules: de capsules innemen met een half glas water. Heel doorslikken.
Drank: Steek de doseerspuit in de fles en meet de juiste hoeveelheid af. Haal de spuit uit de fles terwijl deze rechtop staat. Leeg de inhoud van de spuit in de mond en spoel de spuit na met wat water.
Wanneer?
U mag dit medicijn innemen op elk moment van de dag. Het beste kunt u vaste tijdstippen kiezen, dan vergeet u minder snel een dosis.
Als u het 2 keer gebruikt: ’s ochtends bij het ontbijt en ’s avonds bij het avondeten.
Als u het 3 keer per dag gebruikt: bij ontbijt, lunch en avondeten.
Rusteloze benen: neem het medicijn 3 uur voordat u gaat slapen in, dan is het effect het best.
Pijn na een operatie: u neemt het medicijn 1 keer in voor de operatie. Uw arts zal aangeven wanneer u het medicijn precies kunt gebruiken.
Hoelang?
Zenuwpijn
Het is belangrijk uw pijn al vóór de behandeling te noteren in een pijndagboek, door telkens ’s avonds bijvoorbeeld met een cijfer aan te geven hoe erg de pijn geweest is, en welke activiteiten u niet hebt kunnen doen door de pijn.
Als pregabaline bij u werkt, kunt u het gebruiken zolang als nodig is. Werkt het na 1 tot 2 weken onvoldoende? Overleg dan met uw arts. De arts kan misschien de dosering aanpassen of een ander medicijn voorschrijven.
Epilepsie
U zult dit medicijn waarschijnlijk langdurig moeten gebruiken. Na enkele weken zal uw arts met u bekijken of het voldoende werkzaam is. Het kan zijn dat de arts de dosering tussentijds aanpast. Verander in elk geval nooit zelf de dosering.
Angstgevoelens en gespannenheid en rusteloze benen
Als pregabaline werkt, kunt u het gebruiken zolang als nodig is. Werkt het na 1 tot 2 weken onvoldoende? Overleg dan met uw arts. De arts kan misschien de dosering aanpassen of een ander medicijn voorschrijven.
Pijn na een operatie
U neemt het medicijn 1 keer in vóór de operatie.